Om de beurt vallen we bij haar binnen en de huiskamer vult zich met de vertrouwde dynamiek van ons gezin. Allemaal ouder maar ieder nog zijn eigen rol in het spel. Voordat ik koffie zet, maak ik de koffiekan schoon met een schuurspons en Jif en doen we de afwas die ze voor ons heeft laten staan.

Mijn moeder scharrelt met gebogen rug rond, geniet van de drukte en doet na een paar keer aandringen haar hoorapparaat in. Het heeft geen zin. Als ze de batterijen wil vervangen, legt ze de apparaatjes naast elkaar op tafel.

‘Die moeten nodig schoongemaakt.’ Mijn schoonzus houdt een oortje tegen het licht omhoog. ‘Kijk,’ schreeuwt ze tegen mijn moeder, ’zie je dat kleurverschil? Deze is hartstikke vies.’

‘Mwah nee hoor, dat kleurverschil is zodat je ziet welke voor rechts is en welke voor links.’ Onverstoorbaar stopt ze een paaseitje in haar mond.

Zonder dat we het met elkaar hebben afgesproken, komen we allemaal tegelijk in actie. Ik dirigeer mijn moeder in de geïmproviseerde kappersstoel in de keuken. Met over haar schouders een huishoudschort tegen de neer dwarrelende haartjes.

Terwijl ik haar knip met de botte keukenschaar, kijkt ze om zich heen hoe de ene zus het hoorapparaat onder handen neemt en de ander de rozen snijdt en in het water zet.

Broer vervangt de kapotte buitenlamp en controleert de batterij van het brandalarm. Schoonzus loopt met een ladder door het huis en oudste zus houdt met een vies gezicht een oude broodplank met zelf beschilderd handvat omhoog.

De plank stamt nog uit de oranjeperiode van mijn moeder en wordt al veertig jaar na gebruik op zijn kant gezet om te drogen. Het hout aan de randen is rot en poreus. Als ze oppert de plank weg te gooien, hoort mijn moeder ineens ook zonder hoorapparaat heel goed.
‘Ze krijgt er wel een sterke maag van,’ merkt mijn oudste zus droog op en zet hem weer terug op zijn plek.

In de gang probeert mijn broer het bandje van de tweedehands rolstoel op te pompen. Het lukt ook deze keer weer niet. Dat wordt zwaar duwen, straks op de begraafplaats.

Als ik klaar ben met knippen, zie ik dat haar wollen vest, zoals altijd toch onder de haren zit. Ik pak de stofzuiger erbij en iedereen loopt door elkaar om zijn klus af te krijgen en zijn troep weer op te ruimen. In alle hectiek schuifelt mijn moeder tussen ons door om zich klaar te maken voor vertrek.

‘Proost, op die pápà!’ zeg ik met een zwaar overdreven Italiaans accent. Zes glazen klinken als een klokkenspel boven de tafel.
We zijn druk en uitgelaten, niemand vermoedt dat we samen zijn om de verjaardag van mijn vader te vieren, die er zelf niet meer is.

‘Soms kijk ik naar zijn lege stoel en dan zeg ik, het is goed jongen.’ We weten allemaal wat ze bedoelt.

We drinken, eten, lachen en praten druk door elkaar. Even lijken er geen jaren voorbij te zijn gegaan, even zijn we wie we altijd al waren. Ik dompel me onder in de humor, de warmte, de woordspelingen en de zorgzaamheid voor elkaar.

Op de begraafplaats laat mijn moeder zich gewillig rijden naar de plek waar de herinnering aan mijn vader ligt. Opgenomen en omgeven door de natuur.

Terug in het huis, wordt nog een rondje administratie gedaan. Het gaat over giften, belasting betalen en mijn moeders laptop die ineens een wit vlak laat zien bij het opstarten.
‘Dan klap ik hem maar snel weer dicht.’ Mijn zus zucht als ze ziet dat deze Windows update misschien wel vijf uur kan duren.

Ik blader nog wat door een oud plakboek dat mijn moeder jaren geleden heeft aangelegd. Ze wijst gniffelend op de etiketjes die ze op de kaft heeft geplakt. De teksten getuigen ervan dat ze zichzelf niet te serieus wil nemen: ‘zootje’, ‘onzin’ en ‘spinsels’.

Maar de inhoud vormt een weerspiegeling van wat ze naleeft en van wie ze is. Krantenknipsels en columns met in kriebelig handschrift haar gedachten erbij gezet.

Ik lees over geven, over liefde, over vertrouwen en hoop. Ik lees over vriendschap en dankbaarheid. Over geloof en spiritualiteit. Ik lees haar twijfels, haar angst en haar optimisme.

Als mijn broer zegt dat hij mijn tatoeage nog niet heeft gezien, realiseer ik me dat ik het niet aan mijn moeder heb verteld. Ik ga zó staan dat zij mij niet kan zien als ik mijn bovenarm ontbloot en lach naar mijn broer. Iets in me besluit toch naar voren te stappen.

‘Niet schrikken,’ zeg ik nog zacht en ik hou mijn adem in als haar blik over de veertig centimeter grootte tatoeage glijdt.

‘Is dat een nieuwe?’ vraagt ze nieuwsgierig. En ik weet dat ze het begrijpt.

photo credit: Unsplash