De omgekeerde piramide

Wil je de lezer informeren, heb je nieuws te melden? Val dan met de deur in huis en vertel meteen welke informatie de lezer verderop kan verwachten. Het zwaartepunt ligt in de eerste alinea. Verderop in de tekst ga je dieper op het onderwerp in. De omgekeerde piramide is een handig stijlmiddel voor informatieve teksten en nieuwsberichten.

Oorspronkelijk komt de omgekeerde piramide uit de krantenwereld. De eindredacteur kan een tekst makkelijk inkorten door er aan de onderkant een stuk af te knippen als er ruimtegebrek is op een pagina. De belangrijkste informatie blijft zo altijd staan (liefst boven de vouw).

Hieronder vind je de uitleg in logische volgorde om te lezen. Daarna vind je een sjabloon in logische volgorde van het schrijven. Ik leg je verderop uit wat ik daarmee bedoel en waarom ik dat zo doe.

Titel: Waar gaat dit over?

De titel van elk artikel is van onschatbare waarde. Dát en de afbeelding die erbij staat. Kijk maar eens hoe je zelf de krant leest. Waarschijnlijk ben je een koppensneller en bepaal je razendsnel of de titel je aanspreekt of niet.

Zelf schrijf ik de titel altijd als laatste. Dat doe ik omdat ik dan de inhoud van de tekst ken. Bovendien ben je dan al een beetje warmgedraaid en ben je daardoor een stuk creatiever dan aan het begin.

Intro: Kernachtig

De kracht van de piramide zit in de top. In de eerste alinea vertel je kort en krachtig waar het artikel over gaat. Het moet glashelder zijn welke vragen beantwoord worden in de tekst. Je geeft de antwoorden dus nog niet!

In de kernboodschap staan de 6 W-vragen (in relatie tot het onderwerp).

Wie?

Wat?

Waar?

Waarom?

Wanneer?

Op welke manier (hoe)?

Het schrijven van de intro is een mooie manier om de gegevens die je wilt verwerken alvast op een rijtje te krijgen.

Artikel: Wat wil de lezer weten?

Voor de inhoud van de tekst, duik je in het hoofd van de lezer. Wat jij wil vertellen, dát weet je al. Maar is dat ook wat de lezer wil weten? Naast het uitwerken van het nieuws dat je te vertellen hebt, bedenk je welke vragen hierover leven onder de lezers. Welke gevolgen heeft jouw boodschap, welke actie moet de lezer ondernemen?

Schrijf de vragen onder elkaar op. Onder elke vraag schrijf je het antwoord mét argumenten en verklaringen. De zinnen bevatten dus veel signaalwoorden zoals: omdat, daardoor, want, waarna, intussen, daarmee, etc.

Structuur: Het belangrijkste eerst

Bekijk de vragen en zet ze in de juiste volgorde. Cruciale vragen worden bovenin beantwoord en lager in de piramide staat meer gedetailleerde informatie. Hoofdzaken en bijzaken zijn zo duidelijk van elkaar gescheiden.

Maak van de vragen tussenkoppen die niets te raden overlaten. Grappen maak je maar een andere keer.

De tussenkoppen geven weer waar de alinea eronder over gaat.

Afsluiting

Sluit af met een krachtige conclusie.

De laatste ronde

Tenslotte lees je jouw tekst goed na. Informatieve teksten zijn meestal droog geschreven. Je kunt deze vorm ook prima gebruiken voor een informatief blog. Webteksten moeten voldoen aan een aantal voorwaarden zodat ze makkelijk te lezen zijn. Denk aan:

• Witregels
• Schrijven in spreektaal
• Actief taalgebruik
• Vermijd jargon
• Het gebruik van bullets

Gaat het om een persbericht?

Een persbericht eindigt altijd met een stippellijn en ‘Einde Persbericht’. Onder de stippellijn kun je een contactpersoon en een telefoonnummer vermelden waarop voor het geval een verslaggever nog meer wil weten. Zet daarbij voor de zekerheid: ‘Noot voor de redactie, niet voor publicatie’. Een 06-nummer is handig.